Trống Đọi Tam là gì và cách tạo ra như thế nào?

• Trống Đọi Tam vẫn là một trong những nhạc cụ truyền thống có vai trò nhất định trong đời sống văn hóa của người Việt. Trong đó Trống Gỗ Đọi Tam đang là cơ sở chuyên sản xuất và bán lẻ trống Đọi Tam chất lượng cao giá tốt hàng đầu hiện nay. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu cách để tạo ra loại trống này như thế nào nhé. 

1.1 Trống Đọi Tam là gì?

• Trống Đọi Tam là tên gọi của một loại nhạc cụ có nguồn gốc từ một làng nghề truyền thống đã có lịch sử lâu đời đến hàng trăm năm. Làng nghề trống Đọi Tam nằm ở xã Đọi Sơn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Theo lịch sử xưa kia dưới chân núi Đọi Tam có 3 làng Đọi nhưng duy nhất Đọi Tam là có nghề làm trống. 
• Vị trí của làng nằm ở chân núi Tây Bắc, hiện ở giữa vẫn còn ngôi đình cổ thờ thành hoàng chính là 2 ông tổ nghề trống Đọi Tam. Cụ thể là 2 anh em Nguyễn Đức Năng và Nguyễn Đức Bản. Ban đầu 2 người nhìn thấy vùng này có nhiều gỗ mít đẹp, màu vàng ươm và không bị mọt nên chọn đây làm nơi làm nghề. Hiện trống gỗ Đọi Tam vẫn được gìn giữ phát triển đến tận ngày nay. 

♦ Trống tế ngồi đánh

♦ Trống cái

2. Cách làm trống Đọi Tam như thế nào?

• Trước khi tiến hành làm trống Đọi Tam cần đảm bảo chuẩn bị đầy đủ nguyên vật liệu. Trong đó phần thân làm từ gỗ mít và mặt trống là da trâu. Đây là 2 nguyên liệu đều rất quen thuộc với người Việt Nam. 

2.1 Chất liệu trống:

• Trống gỗ mít và da trâu được chọn làm trống Đọi Tam vì cả 2 kết hợp với nhau cho độ bền rất cao. Đặc biệt nếu muốn trống làm ra đạt chất lượng thì cần phải xử lý đúng cách cả 2 nguyên liệu này. Điều này đòi hỏi kinh nghiệm và tài hoa của những người thợ giỏi làng nghề trống Đọi Tam. 

• Tương tự nhiều loại trống khác, phần thân trống Đọi Tam cũng làm từ gỗ mít. Đây là loại cây quen thuộc rất dễ tìm kiếm ở Việt Nam. Chính vì vậy giá thành trống làm ra cũng không tăng cao vì ảnh hưởng giá nguyên liệu. Phần thân trống chỉ làm từ gỗ cây mít già để âm thanh nghe đanh hơn. 
• Đặc tính của gỗ mít là dẻo dai, màu sắc nổi bật đảm bảo làm ra trống vừa bền lại có tính thẩm mỹ. Khi phơi khô ngoài nắng trực tiếp cũng không bị nứt vỡ hay cong vênh. Gỗ mít được xẻ thành từng thanh với độ dày và độ dài tùy nhu cầu sử dụng. Sau đó phơi khô lần nữa rồi mới bào nhẵn.

• Da trâu cũng là nguyên liệu dễ tìm tại Việt Nam. Đặc biệt mặt trống Đọi Tam được làm từ da của những con trâu cái già. Nguyên nhân vì nó có độ dẻo dai và độ đàn hồi tốt hơn. Đây là đặc tính quan trọng để âm thanh trống làm ra nghe trong và vang.
• Da trâu cần được bào mỏng theo tiêu chuẩn riêng của người thợ. Nếu quá mỏng hoặc quá dày đều ảnh hưởng tiếng trống. Các người thợ làng nghề trống Đọi Tam sẽ mua da trâu vào ngày trời nắng để phơi ngay lập tức. Da được phơi khô thì tiếng trống mới đảm bảo chất lượng. Lưu ý giá phơi da trâu phải làm từ khung sắt để tránh tình trang da co lại sau phơi. 

2.2: Tiến hành làm trống Đọi Tam

• Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu thì tiến hành dựng thân trống và bưng, bịt mặt trống. 

• Phần gỗ mít sau khi đã bào nhẵn thì tiến hành dựng thân trống. Những người thợ sẽ ghép các thanh tang trống với nhau đảm bảo đều, cân đối và không có kẽ hở. Đây chính là bí quyết mà chỉ có những người thợ ở làng nghề trống Đọi Tam. 

+ Khi đã chuẩn bị đầy đủ nguyên liệu, người thợ sẽ bắt đầu thực hiện bưng, bịt mặt trống:

• Kéo căng da trâu trên mặt trống bằng các loại dây chắc chắn như dây chão, dây thừng. Đây là giai đoạn tốn nhiều thời gian của người thợ vì cần làm dãn mặt da trâu liên tục nếu muốn tiếng trống đạt chuẩn. 
• Sau khi thành công lấy tiếng trống chuẩn thì cố định mặt trống vào phần thân bằng một loại đinh làm từ tre già. Vì đinh sắt sẽ ảnh hưởng tiếng trống, do đó trống làm ra chỉ sử dụng gỗ và tre. 
• Cuối cùng phần thân trống được trang trí thế nào hoặc giữ nguyên màu sắc tự nhiên là tùy nhu cầu khách hàng. 

– Lưu ý mặt trống muốn có độ khít và căng nhất định thì phải kéo giãn da trâu từng chút một. Do đó người thợ cần tỉ mỉ và tốn nhiều thời gian, công sức để đảm bảo mọi vị trí trên mặt trống có độ dày da trâu giống nhau. Đây chính là bí quyết để âm thanh khi đánh trên mọi điểm của mặt trống đều như nhau. 

3. Lưu ý khi làm trống Đọi Tam

• Khi cố định thân trống chỉ sử dụng đinh từ tre già có độ chắc chắn cao. So với đinh sắt, đinh tre già không lo oxy hóa hoặc gỉ sét khi tiếp xúc không khí. Ngoài ra các người thợ tin rằng đinh tre già giúp tiếng trống vang xa hơn. Tính thẩm mỹ cũng được đánh giá cao hơn đinh sắt vì mang đến cảm giác tự nhiên. 
• Da trâu sau khi được kéo giãn đúng tiêu chuẩn, người thợ sẽ tự kiểm tra âm thanh mọi điểm trên mặt trống. Đây là việc yêu cầu đôi tai người thợ phải nhạy bén với âm thanh. Nếu âm thanh đạt chuẩn thì mới thực hiện buộc chặt da trâu với dây thừng hoặc dây chão.
• Trên đây là những chia sẻ về cách tạo ra trống Đọi Tam như thế nào đảm bảo chất lượng cả phần nhìn lẫn phần nghe. Bất kể công nghệ hiện đại ra sao thì làng nghề trống Đọi Tam vẫn được giữ gìn và phát triển. Trong tương lai chúng tôi sẽ tiếp tục sản xuất những mẫu trống gỗ Đọi Tam chất lượng hơn nữa. Từ đó phát huy làng nghề trống truyền thống lâu đời của người Việt Nam. 

4. Xưởng sản xuất trống và kinh doanh trống Đọi Tam

• Tại Hà Nội:

+ M22 Nhà máy A40 – Phường La Khê – Hà Đông – Hà Nội

• Tại Hà Nam:

+ Số 68 – Trường Chinh – Phủ Lý – Hà Nam.

• Địa chỉ sản xuất: Xưởng trống Thanh Tú

+ Xóm 5 – Làng Nghề Truyền Thống Đọi Tam – Xã Đọi Sơn – Huyên Duy Tiên – Tỉnh Hà Nam.

+ Hotline 24/7: 0978.163.383

Xem thêm:

– Trống gỗ giá rẻ

– Trống da bò